[B046] Wstępne krycie dachu cz. 3/3 – Kontrola wykonania deskowania i wstępnego krycia

Wstępne krycie dachu papą to jedna z najbardziej popularnych w Polsce metod. Niestety pojawia się tu wiele błędów wynikających z niewiedzy wykonawców i podejścia “zawsze się tak robi”. Wiele wątpliwości wynika również z faktu, że papy są przeznaczone przede wszystkim do krycia dachów płaskich za pomocą 2-3 warstw. Krycie dachu stromego w jednej warstwie jest paradoksalnie nietypowym zastosowaniem dla papy i producenci pap nie dają tutaj wielu wytycznych. Mimo wszystko, przy kontrolowaniu wstępnego krycia z papy, należy kierować się następującymi punktami:

1. Rodzaj papy. Upewnij się, że na budowę dotarła dokładnie taka papa jaką potrzebujesz (podkładowa lub nawierzchniowa, grubość, rodzaj asfaltu, rodzaj osnowy). Wszystkie rodzaje pap z jakimi możesz się spotkać opisałem w poprzednim artykule [B045] Wstępne krycie dachu cz. 2/3 – Dobór papy, membrany, drewna i gwoździ.
2. Sposób magazynowania papy. Rolki papy na czas transportu i na budowie należy magazynować w pozycji pionowej i w zacienionym miejscu. Ułożenie na płasko spowoduje zniekształcenia rolek.
3. Rodzaj gwoździ. Sprawdź, czy wykonawca stosuje odpowiednie gwoździe. Jeżeli dach będzie wkrótce pokryty kontrłatami i docelowym pokryciem, to wystarczą gwoździe papowe o długości około 5mm mniejszej niż grubość deskowania. Jeżeli papa ma pozostać głównym pokryciem na dłuższy czas, to lepiej zastosować gwoździe z podkładką. Do mocowania papy nie należy stosować zszywek dekarskich.
4. Temperatura powietrza. Papy można układać przy temperaturach powietrza powyżej +5°C (chyba, że producent dopuszcza niższe temperatury). Układanie papy w temperaturze niższej niż dopuszczalna, może powodować jej pękanie.
5. Wilgotność podłoża (deskowania). Przed przystąpieniem do pokrycia deskowania papą, należy upewnić się, że deski lub płyty są suche. Dopuszczalna wilgotność desek wynosi 18%. Jeżeli papą zostaną pokryte mokre deski, to istnieje duże ryzyko zawilgocenia i zagrzybienia materiału. Jest to szczególnie ważne w porze jesienno-zimowej, gdy woda z drewna odparowuje bardzo wolno.
6. Kolejność układania papy. Pasy papy układa się zawsze rozpoczynając od okapu do kalenicy (z dołu do góry). Tylko w ten sposób można prawidłowo wykonać wszystkie zakłady. Pierwszy pas papy powinien luźno wystawać kilka centymetrów poza najniższą deskę w strefie okapu. Umożliwi to późniejsze wykonanie całej strefy okapowej wraz z rynną i pozostałymi detalami.
7. Kierunek układania papy. W dachach o nachyleniu mniejszym niż 10%, pasy papy należy układać prostopadle do okapu. Dzięki temu na zakładach nie tworzą się małe “progi” dla wody i możliwy jest swobodny spadek. Dla dachów o nachyleniu większym niż 10%, pasy papy należy układać równolegle do okapu.
8. Połączenia papy na zakład. Arkusze papy należy łączyć ze sobą na zakłady. Papy wierzchniego krycia mają w tym celu specjalnie przygotowane pasy bez posypki. Szerokość zakładu podłużnego powinna być dokładnie taka jak szerokość przygotowanego pasa, zwykle jest to 8-10cm. Szerokość zakładów poprzecznych powinna wynosić 12-15cm. Na kolejnych pasach papy, zakłady poprzeczne powinny być przesunięte względem siebie o około 50cm.
9. Układanie papy w koszu. W koszach dachowych, papę należy układać z zakładem poprzecznym wynoszącym 40-50cm lub ułożyć dodatkowy pas papy wzdłuż kosza.
10. Układanie papy termozgrzewalnej bez zgrzewania. Papa termozgrzewalna zabezpieczona jest przed sklejaniem się od spodu za pomocą cienkiej folii. Przy układaniu takiej papy “na sucho”, czyli bez zgrzewania warto taką folię oderwać, szczególnie na krawędziach dachu. Pomoże to w lekkim sklejeniu się pasów papy między sobą. Luźne fragmenty folii potrafią też hałasować gdy wiatr dostanie się pomiędzy główne pokrycie, a papę.
11. Wentylowana kalenica. W dachu krytym papą szczelina wentylacyjna znajduje się pod deskowaniem i musi mieć zapewniony wylot powietrza w kalenicy. Dlatego w kalenicy musi zostać szczelina w deskowaniu szerokości około 5-6cm, a papa nie może zakrywać tej szczeliny.
12. Mocowanie papy do deskowania. W przypadku papy, która ma służyć tylko jako wstępne krycie i będzie jedynie chwilowo narażona na działanie wiatru, to do jej mocowania można zastosować gwoździe papowe bez podkładki. Minimalna ilość gwoździ to 3szt. na 1 metr bieżący. Jeżeli papa ma być narażona na działanie wiatru przez dłuższy czas, to należy stosować gwoździe z podkładką. Dodatkowo należy zwiększyć ilość gwoździ do 6szt./1mb na wszystkich krawędziach dachu (na szerokości 1m od krawędzi) i do 9szt./1mb na wszystkich narożach (w kwadratach 1x1m). Gwoździe można przybijać tylko pod zakładami papy, czyli w miejscach, które będą potem zakryte. Po pokryciu całego dachu żaden gwóźdź na połaci nie może być widoczny! Każdy widoczny gwóźdź to potencjalne miejsce przecieku. Jedynym miejscem, gdzie można dopuścić widoczne gwoździe, to sama kalenica, gdzie nie będzie już zakładów papy.
13. Zgrzewanie papy. W miejscach, gdzie konieczne jest ułożenie papy w dwóch warstwach i mocowanie przez zgrzewanie, należy zwrócić uwagę na prawidłowe wykonanie zgrzewów. Zakłady drugiej warstwy papy nie mogą znajdować się w tych samych miejscach co zakłady pierwszej warstwy. Samo zgrzewanie wymaga nieco wprawy od wykonawcy. Papa musi być dobrze rozgrzana aby przykleiła się do spodniej warstwy i na zakładach, ale nie może być przegrzana bo spowoduje to stopienie się osnowy. Prawidłowy zgrzew można poznać po tym, że masa asfaltowa wypływa na połączeniach na szerokość około 5-10mm. Brak wypływu świadczy o zbyt małym rozgrzaniu papy. “Pomarszczenie” papy świadczy o zbyt mocnym przegrzaniu papy.
14. Obróbki wokół kominów, attyk i otworów. Na każdym dachu szczególnie wrażliwymi miejscami są otwory do kominów, dachówek wentylacyjnych i połączenia dachu z attykami. Wszystkie te miejsca powinny zostać wykończone w taki sposób, aby woda miała swobodny odpływ w dół i nie tworzyła nigdzie zastoin. Jest to szczególnie istotne w przypadku kominów, gdzie konieczne jest wykonanie tzw. odboi, czyli małych spadków na deskowaniu, tuż powyżej komina. Szczelność w tych miejscach należy zapewnić przez zgrzewanie papy – nawet jeżeli cała połać jest mocowana za pomocą gwoździ.
    Papa zawsze powinna zachodzić na pionową powierzchnię komina lub attyki i tam być zgrzana (a powierzchnia komina/ściany równa i zagruntowana). Samo przejście musi być zaokrąglone, tak aby papa nie złamała się w narożu. Do zaokrąglenia należy zastosować klin o boku minimum 3cm z drewna lub wełny mineralnej. Przejścia przez papę dla dachówek wentylacyjnych należy wykonać z użyciem specjalnych kołnierzy uszczelniających do pap termozgrzewalnych.
    Bardzo dokładny opis i zdjęcia wykonania detali wokół komina, attyki i innych przejść przez papę znajdziesz w instrukcji układania pap ICOPAL (rozdział 3). Możesz ją pobrać klikając tutaj.